Η ώρα είναι 1030.Αλλος ένας σεισμός ταρακουνάει το Ηράκλειο. Ο δάσκαλος φωνάζει ¨σεισμός¨ .Τα παιδιά ξέρουν τι να κάνουν. Αμέσως μπαίνουν κάτω από τα θρανία. Οι δονήσεις σταματούν. Τα παιδιά βγαίνουν σιγά-σιγά από την κρύπτη τους, στοιχίζονται όπως-όπως και κατευθύνονται στην αυλή του σχολειού. Από εκεί ο διευθυντής τους δίνει το ελεύθερο να κατευθυνθούν εκτός σχολείου.

   Η παραπάνω είναι μια τυπική διαδικασία διαχείρισης κρίσεων ,και πιο συγκεκριμένα σεισμού ,που αντιμετωπίζεται συχνά στα σχολεία της περιοχής μας. Είναι όμως αρκετές αυτές οι ενέργειες για να εγγυηθούν ότι το σχολικό περιβάλλον θα ξεπεράσει την κρίση. Η απάντηση είναι δυστυχώς αρνητική. ΟΧΙ.

  Η διαδικασία διαχείρισης κρίσεων σύμφωνα με την βιβλιογραφία χωρίζεται σε 3 μέρη. Τη διαχείριση προ του σεισμού, την διαχείριση κατά τη διάρκεια του σεισμού και τη μετασεισμική διαχείριση. Κατά την προσεισμική περίοδο (που συχνά συμπίπτει με την μετασεισμική) είναι πολύ σημαντική η συναισθηματική εκπαίδευση των παιδιών στην προσέγγιση των κρίσεων καθώς και η ψυχολογική υποστήριξη και θεραπεία των καταλοίπων που έχουν αφήσει παλαιότερες κρίσεις. Πιο συγκεκριμένα τα παιδιά μπορεί να επιδείξουν ανάλογα με την ηλικία τους συμπτώματα α) Παλινδρόμησης β)Σωματικά συμπτώματα ή γ)Συναισθηματικές δυσκολίες δηλαδή συμπεριφορές που θεωρούνται συχνά ¨κακές¨ ή ¨αδικαιολόγητες¨ .Σε αυτή τη φάση είναι πολύ σημαντική η γνωστική εκπαίδευση των παιδιών πάνω στο ¨τι είναι σεισμός¨ ,¨πόσο επικίνδυνος είναι¨ και ¨τι πρέπει να κάνουμε για να προσαρμοστούμε¨. Ο συνδυασμός αυτών των γνώσεων με ψυχοκινητικές ασκήσεις ,οι οποίες βελτιώνουν τις αντιδράσεις αλλά και ενισχύουν τη συγκέντρωση ,μπορεί να αποδειχθεί καταλυτικός σε μια δύσκολη κατάσταση σεισμού. Σε επίπεδο σχολικής μονάδας δε είναι αναγκαία η δημιουργία ενδοσχολικής μονάδας με σκοπό την αντιμετώπιση των κρίσεων(ΣΟΔΚ).

    Κατά τη διάρκεια του σεισμού τα πράγματα αλλάζουν λίγο. Οι μαθητές πρέπει να είναι έτοιμοι να εκτελέσουν μηχανικά κάποιες ενέργειες και οι καθηγητές δάσκαλοι ,διευθυντές κλπ πρέπει να είναι προετοιμασμένοι τόσο ψυχολογικά όσο και γνωστικά να αντιμετωπίσουν μια δύσκολη κατάσταση. Συχνά μπορεί να εμφανιστούν καταστάσεις διαφορετικές από τη βέλτιστη που περιγράφεται τον πρόλογο και οι υπεύθυνοι πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για τέτοιες καταστάσεις.

  Το τρίτο στάδιο ,αν και ίσως το πιο σημαντικό για να επιστρέψει η σχολική μονάδα στους κανονικούς της ρυθμούς , συχνά παραλείπεται. Σε αυτό το στάδιο είναι απαραίτητο να γίνει έλεγχος των παιδιών που έχουν συμπτώματα στρες από την κρίση και να αντιμετωπιστούν ανάλογα. Προσοχή όμως αυτά τα συμπτώματα μπορεί να ¨κτυπήσουν¨ τόσο μεμονωμένα άτομα όσο και ευρύτερες ομάδες .Επίσης μετά την πρώτη μετασεισμική φάση είναι πολύ σημαντικό να επιστρέψει η σχολική μονάδα στην πρώτη φάση (δηλαδή την προσεισμική).

   Το ΤΕΕΤΑΚ και ο πρόεδρος του Κύριος Πέτρος Ινιωτάκης μετά τις εκλογές του 2010 και την εκλογή της νέας διοίκησης έθεσε ως μια από τις προτεραιότητες της την πολιτική που αφορά τον αντισεισμικό σχεδιασμό και την πολιτική προστασία. Γι αυτό το σκοπό έχει ιδρυθεί και η Μόνιμη Επιτροπή Πολιτικής Προστασίας και Αντισεισμικού Σχεδιασμού. Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας το ΤΕΕΤΑΚ ετοιμάζει σε συνεργασία με τους υπολοίπους ενδιαφερόμενους φορείς σειρά διαλέξεων σε σχολεία για την προαγωγή αυτών των πολιτικών.

                             
                                                                                   Βασίλης Ε. Σκαρβελάκης
                                                                                   Πολ. Μηχανικός MSc
                                                                                  Α. Εκπαιδευτής Ενηλίκων

Στις 16-17 Ιανουαρίου 2013 η Αποκεντρωμένη διοίκηση Κρήτης σε συνεργασία  με τον ΟΑΣΠ οργάνωσαν ημερίδα για την ενημέρωση των καθηγητών όσον αφορά τις μεθόδους διάσωσης και απεγκλωβισμού από τα σχολικά κτίρια σε περίπτωση σεισμού.

   Η ημερίδα της οποίας εισηγήτρια ήταν η Δρ Μίνα Κούρου από τον ΟΑΣΠ ,ασχολήθηκε με μια σειρά πέντε ασκήσεων οι οποίες δημιουργούν ένα πλαίσιο δεξιοτήτων που οι καθηγητές και διευθυντές των σχολικών μονάδων πρέπει να έχουν.  Πιο συγκεκριμένα εκπονήθηκαν, μια άσκηση για τη μετακίνηση επικίνδυνων αντικειμένων σε περίπτωση σεισμών ,μια για τις θέσεις προφύλαξης σε περίπτωση σεισμού, μια τρίτη για τη διαδικασία εκκένωσης μιας οικογένειας σε περίπτωση σεισμού και δυο που αφορούν την εκκένωση ορόφου και συγκροτήματος σχολικού κτιρίου.

   Στην ημερίδα απεύθυνε χαιρετισμό και ο Πρόεδρος του ΤΕΕΤΑΚ κύριος Πέτρος Ινιωτάκης ο οποίος ανανέωσε τη δέσμευση του αλλά και του ΤΕΕΤΑΚ για θέση των πολιτικών Πολιτικής Προστασίας στις προτεραιότητες του ΤΕΕΤΑΚ αλλά ανέλυσε και τις δράσεις του ΤΕΕΤΑΚ όπως το επικείμενο πρόγραμμα ομιλιών ,διαλέξεων και μαθημάτων για την αντισεισμική προστασία στα σχολεία.

  Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν επίσης ο Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτικής Προστασίας και αντισεισμικού σχεδιασμού του ΤΕΕΤΑΚ Κύριος Ν. Σαρρής ,ο Αντιπρόεδρος Κύριος Β. Σκαρβελάκης και το μέλος του επιτελείου του ΤΕΕΤΑΚ Κύριος Κ. Χαμηλοθώρης. Η διοργάνωση έγινε κάτω από την αιγίδα της διευθύντριας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης και μέλους της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕΤΑΚ κυρίας Αφρώς Μαυράκη 


                                                                                  Βασίλης Ε. Σκαρβελάκης
                                                                                   Πολ. Μηχανικός MSc
                                                                                  Α. Εκπαιδευτής Ενηλίκων